Jalur Gemilang

(Lakaran Mohamed bin Hamzah)

Apabila Persekutuan Tanah Melayu dibentuk pada tahun 1948, dirasakan perlu diadakan sebuah bendera sebagai lambang kepada kewujudan Persekutuan tersebut. Penciptaan Bendera Persekutuan Tanah Melayu telah diilhamkan melalui satu pertandingan mereka cipta bendera yang dianjurkan di peringkat kebangsaan. Pertandingan ini telah dikelolakan oleh satu Jawatankuasa Khas yang telah ditubuhkan pada bulan Mei 1948 dan dianggotai oleh:

Pengerusi
Sir Alec Newboult (Ketua Setiausaha Negara)

Wakil Sultan
Dato' Abdul Malek bin Yusuf - Menteri Besar Negeri Sembilan
Dato' Mahmud bin Mat - Menteri Besar Pahang

Wakil Menteri-menteri Besar
Dato' Onn Jaafar - Menteri Besar Johor

Wakil Majlis Perundangan Persekatuan
Tunku Yacob Ibni Sultan Abdul Hamid
Encik Zainal Abidin bin Abbas

Wakil Negeri Selat
A.V Atson (Pesuruhjaya Residen Pulau Pinang)
H.H Facer

Wakil Ahli Tidak Rasmi Majlis Perundangan Persekutuan
Mr. Yong Shook Lin

Pada 15 November 1949, Jawatankuasa ini telah menerima sebanyak 373 reka bentuk bendera untuk dikemukakan kepada Majlis Perundangan Persekutuan untuk dibuat pertimbangan dan pemilihan. Dari jumlah tersebut, hanya tiga rekaan sahaja yang dipilih untuk disenarai pendekkan. Reka bentuk pertama ialah lambang keris bersilang di tengah-tengah dengan dikelilingi oleh 11 bintang pecah lima. Reka bentuk kedua hampir serupa dengan reka bentuk pertama kecuali 11 bintang pecah lima itu disusun dalam 2 bulatan mengelilingi Keris Bersilang, tersebut. Reka bentuk ketiga ialah 11 jalur biru - putih dengan bulan bintang berwarna putih di bahagian tepi kiri.

Daripada rekaan-rekaan tersebut, rekaan ketiga oleh Mohamed Bin Hamzah, arkitek Jabatan Kerja Raya Johor telah mendapat pilihan majoriti. Pemilihan bendera ini telah mendapat perkenan Mesyuarat Majlis Raja-Raja yang berlangsung pada 22 dan 23 Februari 1950 setelah dibuat beberapa pindaan. Pada asalnya, bulan sabit dan bintang adalah berwarna putih, tetapi atas cadangan Sultan Kedah dan persetujuan Raja-Raja Melayu yang lain, warna putih itu telah digantikan dengan warna kuning bagi melambangkan warna Diraja. Akhirnya, pada 19 April 1950, Majlis Perundangan Persekutuan telah meluluskan usul yang dibentangkan oleh Pemangku Ketua Setiausaha Negara mengenai Bendera Persekutuan Tanah Melayu, seperti yang diperkenankan oleh Majlis Raja-Raja Melayu.


(Bendera Persekutuan Tanah Melayu)

Pada 26 Mei 1950, buat pertama kalinya bendera itu telah dikibarkan di Istana
Sultan Selangor di Kuala Lumpur. Majlis pengibaran bendera Persekutuan Tanah
Melayu itu telah dihadiri oleh Sultan Selangor serta wakil-wakil Sultan iaitu Haji
Abdul Wahab bin Abdul Aziz (Menteri Besar Perak), Dato' Mahmud bin Mat (Menteri
Besar Terengganu), Nik Ahmad Kamil bin Haji Mahmud (Menteri Besar Kelantan),
Raja Haji Ahmad bin Raja Endut (Menteri Besar Perlis), Tunku Ismail bin Tunku
Yahya (Menteri Besar Kedah) dan Dato' Abdul Malek bin Yusuf (Menteri Besar
Negeri SembiIan). Bendera Persekutuan Tanah Melayu telah dinaikkan oleh Sir
Henry Gurney (Persuruhjaya Tinggi British di Persekutuan Tanah Melayu) bagi pihak
pembesar-pembesar negeri pada jam 9.30 pagi. Bermula dari saat yang bersejarah
itulah, Persekutuan Tanah Melayu mempunyai benderanya sendiri yang menjadi
lambang kemegahan serta simbol sebuah negara yang mempunyai rakyat yang
bersatu padu.

Apabila negara mencapai kemerdekaan, sekali lagi upacara rasmi menaikkan
Bendera Persekutuan Tanah Melayu telah diadakan. Tepat jam 12.01 malam 31
Ogos 1957, bertempat di Padang Kelab Selangor, Bendera Persekutuan Tanah
Melayu telah dikibarkan dengan megahnya bagi menggantikan bendera Union Jack.
Bendera Persekutuan Tanah Melayu telah dinaikkan oleh Tahir bin Abdul Majid
diiringi lagu kebangsaan iaitu lagu Negaraku yang buat pertama kalinya
diperdengarkan kepada umum.

Bendera ini berukuran 6 kaki lebar dan 3 kaki panjang dengan enam jalur
berwarna merah dan lima jalur berwarna putih. Sebelas jalur ini melambangkan
perpaduan sebelas buah negeri Persekutuan iaitu Johor, Kedah, Kelantan, Melaka,
Negeri Sembilan, Pahang, Perak, Perlis, Pulau Pinang, Selangor, dan Terengganu.

Warna merah, putih dan biru melambangkan negara ini sebuah negara
Komanwel. Bulan dan bintang melambangkan agama Islam sebagai agama rasmi
Persekutuan Tanah Melayu. Warna kuning di bulan dan bintang melambangkan
warna Diraja yang menandakan kedaulatan Sultan-sultan Negeri Tanah Melayu
yang juga sebagai Ketua Agama Islam. Perpaduan dan kerjasama negeri-negeri ini
juga disimbolkan oleh bintang pecah sebelas.


(Surat Cadangan)

Bendera Malaysia berasal dari Bendera Persekutuan Tanah Melayu tetapi
telah diubahsuai dengan menambah bilangan jalur dan pecahan bintang dari 11
kepada 14 bagi menunjukkan jumlah negeri-negeri di dalam Persekutuan Malaysia.
Percantuman Sabah, Sarawak dan Singapura dengan Persekutuan Tanah Melayu
telah melahirkan sebuah gagasan baru iaitu Malaysia pada 16 September 1963.
Bendera Malaysia telah dikibarkan dengan rasminya di seluruh negara untuk
melambangkan lahirnya Malaysia pada tarikh tersebut.



Apabila Singapura berpisah dari Malaysia pada 9 Ogos 1965, jalur-jalur dan
bintang pecah masih dikekalkan tanpa adanya sebarang pindaan. Jalur yang ke 14
adalah mewakili Persekutuan bagi menggantikan Singapura. Bilangan 14 pada jalur
dan pecahan bintang tersebut kekal hingga ke hari ini.

Setiap lambang dan warna yang terdapat pada bendera Malaysia mewakili
maksud-maksud tertentu. Bahagian yang berwarna biru tua di sebelah kiri
melambangkan perpaduan rakyat Malaysia yang berbilang kaum, bersatu padu serta
berusaha dalam memajukan pembangunan ekonomi berasaskan sains dan
teknologi canggih. Warna kuning pada lambang anak bulan dan bintang pecah 14
bermaksud kedaulatan Raja Berperlembagaan serta mendokong dan menghormati
lunas-lunas perlembagaan dan falsafah Rukun Negara. Lambang anak bulan
membawa maksud Islam sebagai agama rasmi negara sementara bintang pecah 14
menunjukkan perpaduan 13 buah negeri dan Kerajaan Persekutuan. Merah
melambangkan keberanian dan bersedia dalam menghadapi segala rintangan dan
cabaran dalam usaha meletakkan Malaysia sebagai sebuah negara maju. Manakala
putih melambangkan kesucian, ikhlasan dan kesungguhan bagi mempertingkatkan
ketahanan rakyat yang beradab, berkebudayaan dan berkeperibadian Malaysia.

Ukuran bendera masih dikekalkan iaitu 6 kaki lebar dan 3 kaki panjang,
mempunyai 14 jalur bagi melambangkan perpaduan 13 buah negeri dan 1
Persekutuan iaitu Johor, Kedah, Kelantan, Melaka, Negeri Sembilan, Pahang,
Perak, Perlis, Pulau Pinang, Sabah, Sarawak, Selangor, .Terengganu, dan Wilayah
Persekutuan (Kuala Lumpur dan Labuan).

Jalur Gemilang adalah nama rasmi yang diberikan kepada bendera Malaysia.
Idea untuk memberikan nama pada bendera diusulkan oleh Dato' Hashim Bin Mat
Idris memandangkan bendera Malaysia pada waktu itu masih belum mempunyai
nama. Cadangan tersebut telah dikemukakan kepada Perdana Menteri dan pada 11
Julai 1995 beliau telah bersetuju supaya diadakan satu peraduan bagi mencari
nama yang sesuai untuk Bendera Malaysia. Penyertaan kali ini dihadkan kepada
pihak-pihak tertentu sahaja. Ekoran dari itu, satu mesyuarat untuk menubuhkan
Jawatankuasa Induk telah diadakan pada 24 Ogos 1995, dengan dipengerusikan
oleh Timbalan Ketua Setiausaha (Kabinet) Jabatan Perdana Menteri. Dalam
mesyuaratnya pada 1 April 1996, jawatankuasa telah memutuskan bahawa
pemilihan nama tidak perlu dipertandingkan, sebaliknya dipilih dari senarai namanama
yang dikemukakan oleh Ahli-ahli Jawatankuasa.

Cadangan nama bendera yang dikemukakan perlu mengambilkira kriteria
yang ditetapkan iaitu nama bendera hendaklah dalam Bahasa Melayu, bersifat
emotif, iaitu yang boleh menggerakkan semangat dan kesetiaan kepada bangsa dan
negara, serta prosa-prosa yang menarik dari zaman lampau yang melambangkan
keperwiraan, kesetiaan dan lain-lain.

Pada 1 Julai 1996, Urus setia telah mengemukakan sebanyak 75 cadangan
nama beserta ulasan-ulasan dengan huraian mengenai nama-nama bendera yang
dicadangkan oleh Ahli-ahli Jawatankuasa untuk pemilihan. Dari jumlah tersebut, tiga
nama telah disenarai pendekkan iaitu Setia Perkasa, Seri Setia Perkasa dan Seri
Setia Negara. Walaubagaimanapun,Jemaah Menteri dalam mesyuaratnya pada 11
September 1996, telah menolak ketiga-tiga nama tersebut kerana nama-nama yang
dicadangkan itu tidak mempunyai kaitan atau huraian perihal bendera itu sendiri dan
bersetuju agar cadangan nama baru dikemukakan.

Susulan dari itu, pihak Urus setia telah menerima sebanyak 28 cadangan
nama baru daripada Ahli Jawatankuasa untuk dipertimbangkan. Antara nama-nama
yang dicadangkan ialah Rukun, Malaysia Raya, Jalur Citra Nusa, Jalur Padu Nusa,
Jogan Nasional, Jalur Satria Negara, Jalur Nusa Gemilang, Jalur Sinar Gemilang,
N.U.S.A., Sang Perkasa Wangsa, Mega Sakti, Jalur Gemilang, Saga Merah dan
Wirawan Jaya. Dalam mesyuaratnya yang dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha
Negara pada 2 Jun 1997, Ahli Jawatankuasa telah memilih tiga nama mengikut
keutamaan iaitu Jalur Gemilang, Jalur Nusa Gemilang dan Jalur Sinar Gemilang
untuk dikemukakan kepada Jemaah Menteri.

Jemaah Menteri akhirnya telah memutuskan untuk memilih Jalur Gemilang
sebagai nama baru bagi bendera Malaysia. Nama Jalur Gemilang telah dicadangkan
oleh Redzuan Tumin, Pegawai daripada Jabatan Muzium Negara dan Antikuiti. Jalur
Gemilang membawa maksud empat belas jalur merah dan putih yang terdapat pada
bendera Malaysia melambangkan empat belas buah negeri yang bergerak selari dan
searah untuk mencapai satu wawasan yang sama iaitu kegemilangan. Lambang
bulan dan bintang yang terdapat pada bendera ini juga boleh diertikan sebagai
lambang gilang gemilang yang sentiasa terpancar menjadi panduan setiap rakyat
yang bernaung dibawahnya.

Perisytiharan nama Jalur Gemilang pada Bendera Malaysia telah diadakan pada 31
Ogos 1997, jam 11.58 malam oleh Dato’ Seri Dr. Mahathir Mohamad, Perdana
Menteri Malaysia di Dataran Merdeka, Kuala Lumpur.

Lambang Jalur pada bendera menggambarkan satu laluan yang lurus, hala tuju
yang sama dan arah yang sama yang dianuti oleh rakyat negara ini.

Gemilang bermaksud bercahaya, terang benderang dan cemerlang. Oleh itu Jalur
Gemilang melambangkan kecemerlangan negara dan rakyat Malaysia dalam
mengharungi suasana kehidupan dengan penuh gigih, taat dan bersatu padu bagi
menjaga nama dan menaikkan imej negara.

Warna Merah pada jalur melambangkan kesanggupan, keberanian, kegagahan dan kegigihan rakyat menghadapi segala cabaran.

Warna Putih melambangkan keluhuran dan keikhlasan,

Warna Biru melambangkan perpaduan hidup yang rukun dan damai manakala

Warna Kuning melambangkan kesetiaan rakyat kepada Raja dan Negara.

Merahmu bara semangat waja
Putihmu bersih budi pekerti
Kuning berdaulat payung negara
Biru perpaduan kami semua

Puncak dunia telah kau tawan
Lautan luas telah kau redah
Membawa semangat jiwa merdeka
Semarak jaya kami warganya

Empat belas melintang jalumya
Semua negeri dalam Malaysia
Satu suara satu semangat
ltu sumpah warga berdaulat

Jalur gemilang di bawah naunganmu
Jalur gemilang kami semua bersatu
Perpaduan ketaatan
Amalan mumi rakyat Malaysia

Jalur gemilang megah kami terasa
Jalur gemilang kibarkanlah wawasan
Merah putih biru kuning
Jalur semangat kami semua

Berkibarlah.. .
Berkibarlah.. .
Berkibarlah.. .
Jalur gemilang

Pencipta : Pak Ngah
Senikata : Siso